Tips voor de groentetuin / moestuin / volkstuin

Waarom heb ik een groentetuin?
  • Mijn eten is heel vers.
  • Ik ben verplicht buiten, tussen april en oktober loop ik de tuin zeker om de dag na. Vooral leuk in de oogsttijd.
  • Ik heb minder glazen potten en zakjes uit de supermarkt. Dus minder afval. Druivenbakjes met deksel hergebruik ik bijvoorbeeld diverse malen voor het oogsten van mijn groenten en bessen. Glazen potten hergebruik ik voor het maken van jam, siroop, zoetzure courgettes en pompoenchutney.
    Zie voor inspiratie de website madelen.nl/recepten
  • Mijn oogst van 150 kilogram per jaar reist 700 meter, het vervoer gaat per fiets of lopend.

Draag een overall en of legging met laarzen
Een overall zorgt ervoor dat je rug bedekt blijft, waardoor muggen, die graag in een tuin voorkomen, minder makkelijk in je rug steken. Een legging en laarzen beschermen de benen.

Leidingwater of slootwater?
Planten en vruchten die laag groeien en niet gekookt worden, zoals aardbeien in oogsttijd, rucola, radijs, sla en andijvie geef ik leidingwater.
Alle andere groente, fruit en aardbeien ruim voor oogsttijd geef ik slootwater.

Zaaien
Zaadjes moeten niet in te natte grond zitten, dan verrotten ze. Een zonnig plekje in de vensterbank, totdat de plantjes opkomen is prima. Bij warmte ontkiemen zaden vaak goed.
Na opkomst 'afharden'. Zie ook afharden van planten verder op deze pagina.

Verschil tussen zaaigrond en potgrond

  • zaaigrond is luchtiger
  • zaaigrond bevat meer zand dan onbemeste grond, zodat de zaden kunnen kiemen in een neutrale omgeving
  • potgrond bevat een basisbemesting voor zes tot acht weken.
  • potgrond heeft een vastere structuur, het is een groeibodem voor je planten.

Plantjes 21 dagen na zaaien:
1e rij: Hokkaïdo groen 2 maal - Hokkaïdo oranje 2 maal - Sweet mama 2 maal
2e rij: Turkse bergpomppoen 2 maal - courgette geel - courgette groen - tomaat - Pink Banana
3e rij: Butternut 3 maal - Red October

jonge plantjes 3 weken na zaaien

Ik laat zaadjes ontkiemen in de huiskamer voor het raam in kleine potjes. Vroeg in het jaar (april) verpoot ik ze ik grotere potten. Vanaf half mei worden de plantjes vanuit de kleine potjes direct in de groentetuin gepoot.

Tijd van opkomen
vanaf 3 dagen: sperziebonen, courgette, pompoen, radijs, rucola en tomatenzaadjes
vanaf 6 dagen: tuinbonen bij 20 graden
vanaf 11 dagen: tuinbonen, direct buiten gezaaid
vanaf 20 dagen: peterselie

Radijs en rucola direct in de tuin zaaien.

Afharden van plantjes
Als plantjes binnen in de warmte blijven staan, dan worden het lange, dunne planten.
Zet de kleine plantjes vanaf een graad of 10 buiten in de schaduw. Een paar uur per dag buiten staan is al beter dan binnen laten staan. De plantjes wennen aan de buitentemperatuur en zullen in de groentetuin na een paar dagen flink gaan groeien.

Plaatsen in een zaaibak, 's avonds gemakkelijk af te dekken, vind ik handig.

Zaaibak

Bevloeiingsdoek

Een mat met een groot waterhoudend vermogen. Neemt tot 15 keer het eigen gewicht op aan water. De bovenlaag bestaat uit UV bestendig materiaal. De mat wordt aanbevolen als onderlaag in zaai- en stekbakken. Op maat knipbaar. Zo wordt snelle uitdroging voorkomen. Door er een extra reep aan te laten zitten (een lont) die in een bak water staat, wordt water uit de bak opgezogen. Soms gaat water aanzuigen zo goed dat de mat zeer nat wordt. Dan kan de lont tijdelijk verwijderd worden. Eventueel de mat uitknijpen.

Mijn ervaring: jonge komkommerplanten hebben een hekel aan natte grond. Zet deze niet op een natte bevloeiingsdoek. Voor andere planten, zoals courgette, pompoen en tomatenplanten vind ik het prima te gebruiken.

IJsheiligen
Poot planten buiten pas na IJsheiligen, na 15 mei. De kans op vorst is dan erg klein. Beter nog is het raadplegen van (een aantal) website voor het weerbericht. Je kunt dan een een temperatuur voorspelling voor de komende 14 dagen zien.

Voor courgette, pompoen en sperzieplanten is vorst funest.
Tomatenplanten lopen schade op tot temperaturen onder de 5 graden.

Beschermkap / plantenhoed

beschermkap voor plantjes tegen slakken en wind beschermkap voor plantjes tegen wind en slakken

Ik start met een beschermkap voor bescherming tegen wind, te sterk zonlicht, kou, slakken en vogels.
De kap werkt ook als broeikas.
Door de opening aan de bovenkant kan er lucht/condens in en uit.
Er zitten 4 gaatjes in voor vastzetten, maar de kap tegen wegwaaien vast zetten met 2 grondpinnen is voldoende.
Een voorbeeld van een ijzeren grondpin ligt voor de kap, deze grondpin is 20 bij 3 cm.

Als de plant groter is, dan kan de beschermkap vervangen worden door er een anti-slakkenring / anti-slakkenkraag.

Anti-slakkenringen / anti-slakkenkragen

anti-slakkenkraag-wit anti-slakkenkraag-groen anti-slakkenkraag-groen met ribbels
voor schaduwtuinen voor in de zon geribbeld, vervormd

Voor bescherming van jonge plantjes tegen slakkenvraat, met een naar buiten gekeerde rand. Deze kraag verhindert naaktslakken en huisjesslakken om in de pot te kruipen. Wel de kraag verwijderen voordat deze te groot is om de kraag te verwijderen.

De kragen zijn gemaakt van kunststof met een rechte onderkant waardoor ze jarenlang gebruikt kunnen worden.
Afmeting: doorsnee binnenkant 18 cm bovenaan en 13 cm onderaan, met kraag doorsnee 23 cm, hoogte 13 cm.

Verkrijgbaar in twee kleuren: groen en wit De witte anti-slakkenring laat het meeste licht door en is aan te raden in schaduwtuinen. Staan de plantjes in de volle zon, dan is de groene anti-slakkenring te gebruiken.

Ze zijn er ook met een geribbelde onderkant, die vind ik minder handig, omdat de rand makkelijk vervormd.

Ik zet ze vast met lange grondpinnen tegen weg waaien.

Als de plantjes groot genoeg zijn, dan zullen ze niet meer door slakken opgegeten worden en kunnen de ringen verwijderd worden.

Website: www.biogroei.nl/anti-slakkenringen 12 kragen voor 28 euro, ze gaan jaren lang mee.

https://www.biogroei.nl/gronddoekpennen grondpinnen om de kragen (met een touwtje om de kragen) vast te zetten tegen wegwaaien.

Bemesting

Bemesting / grondverbeteraar N
Stikstof
%
P
Fosfor-
pentoxide
%
K
Kaliumoxide
%
Kunstmest (bemesting) 12 10 18
Kippenmestkorrels 4 3 3
Universele meststof Lidl (bemesting) 12 12 17
of 8 8 9
Universele meststof Aldi (paardenmest) 2 1,4 2
koemestkorrels (grondverbeteraar) 2 2 3
Patentkali (voor sterke wortels) - - 30
Compost (grondverbeteraar) ? ? ?

Hoe groter het totaal van de getallen, hoe meer voedingswaarde de meststof afgeeft.

Compost wordt gebruikt als grondverbeteraar, niet als bemesting.

Voor iedere courgette- of pompoenplant, maak ik een plantgat waar ik 20 cm onder de plant 100 gram gemende mest strooi.
Heb ik bijvoorbeeld 10 planten, dan maak ik een mengsel van alle meststoffen die ik heb, inclusief patentkali, goed mengen en in porties van 100 gram bij de planten strooien.

Schoffelen of watergeven?
Bij weinig tijd, kies voor schoffelen, vaak is alleen het bovenste laagje grond droog.
Watergeven bij droog weer is wel belangrijk voor jonge plantjes die uit een potje in de grond gezet worden.
Behalve voor aardbeien en rabarber, die hebben bij droogte dagelijks water nodig voor een goede oogst.

Oogst per plant
Lage sperzieboon: 150 gram (in 3 weken),
courgetteplant: 50 courgettes (12 kg),
pompoen (Hokkaïo): 2 pompoenen van 1,5 kg,
tuinboon: 120 gram gedopte bonen

Vakantie en courgettes
Tijdens een week vakantie kunnen courgettes zomaar uitgroeien tot een gewicht van 2 kilogram per stuk (wel bruikbaar voor de soep, maar minder lekker). Om dit te voorkomen kunnen voor de vakantie de bloemen er uit geknipt worden. Nieuwe bloemen zullen weer aan de plant komen.
Na de vakantie zijn er dan geen reuze courgettes en de plant zal langer 'meegaan'.

Hark
Leg een hark met de tanden naar beneden, anders kun je je lelijk bezeren als je op de hark stapt en deze tegen je gezicht klapt.

Woelvork met verkruimelaar
Voor het los maken en verkruimelen van de bodem op een makkelijke manier.

Woelvork met verkruimelaar

Bewaren zaden
Bewaar zaden in een luchtdicht blik of krat, donker en niet te warm. Niet in een kist in de zon op de groentetuin.

Veel onkruid
Leg worteldoek over de stukken met onkruid. Na 6 tot 8 weken zal het onkruid dood gegaan zijn.
Handig in de herfst en winter.